5 sposobów na walkę z niskim poczuciem wartości

Czym jest poczucie własnej wartości? Nie tym samym, co samoocena czy pewność siebie. Te uzależnione są od czynników zewnętrznych i sposobów, w jaki społeczeństwo określa sukces. Poczucie wartości, natomiast, wynika z naszego wnętrza i dotyczy tego, w jaki sposób siebie postrzegamy i czy wierzymy, że mamy niepodważalną godność i jesteśmy istotami wartymi miłości, wsparcia i istnienia.

Możesz zmagać się z niskim poczuciem własnej wartości, ale danego dnia mieć wysoką samoocenę, bo udało Ci się zdać trudny test albo czujesz się dobrze ze swoim ciałem.

Czy możesz zmagać się z poczuciem niskiej wartości?

Możesz zmagać się z niskim poczuciem własnej wartości, jeśli:

• Czujesz, że nie umiesz niczego zrobić
• Nie ufasz sobie, często podajesz w wątpliwość swoje myśli i intuicję
• Masz problem z podejmowaniem decyzji
• Bez przerwy porównujesz się do innych
• Czujesz się niekomfortowo z przyjmowaniem komplementów
• Czujesz, że komfort innych jest ważniejszy
• Starasz się przypodobać innym, zadowolić ich
• Czujesz, że nie masz kontroli nad swoim życiem lub masz jej bardzo mało
• Masz problem ze stawianiem i utrzymywaniem granic
• Boisz się porażki
• Skupiasz się na swoich błędach lub “brakach”
• Czujesz wobec siebie niechęć, a nawet nienawiść

Przyczyny poczucia niskiej wartości

Poczucie własnej wartości wynosimy z dzieciństwa. Przemocowi, nadmiernie surowi lub zaniedbujący opiekunowie, nękanie czy alienowanie ze strony rówieśników, brak wsparcia i miłości – tak trudne i bolesne doświadczenia kształtują nas w znaczący sposób. Nasze otoczenie uczy nas, że nie znaczymy zbyt wiele. 

Oczywiście, to nieprawda. Każdy z nas się liczy, rodzi się z godnością i prawem do godnego, dobrego życia. Każdy z nas ma wartość, chociaż nasza głowa i świat mogą czasami twierdzić inaczej. 

Poczucie niskiej wartości może ulec pogorszeniu również w dorosłości, dzięki traumie, chronicznemu stresowi czy toksycznym relacjom. Niskie poczucie wartości często wiąże się z problemami psychicznymi. Mogą zarówno się do nich przyczyniać, jak i być ich konsekwencją. Są to, między innymi:

• Depresja
• Zaburzenia lękowe
• Zaburzenia żywieniowe
• Uzależnienia

Nie zapominajmy również o wpływie social mediów oraz otaczającej nas rzeczywistości – wiele branż specjalnie wywołuje w nas poczucie niskiej wartości i samooceny, aby zarobić – na przykład przemysł kosmetyczny czy preparatów odchudzających.

Pamiętaj: jesteś okej i wystarczając* tak*, jak* jesteś! Masz prawo czuć się dobrze ze sobą i wierzyć, że masz wartość i godność.

Jak można sobie pomóc czując niskie poczucie wartości

Chociaż nie jest łatwo oduczyć się negatywnych myśli o nas samych i uwierzyć, że mamy taką samą wartość, jak inni, to wysiłek jest niepodważalnie tego warty. Niskie poczucie wartości znacząco utrudnia korzystanie z życia, dbanie o siebie czy podejmowanie nowych wyzwań. Możliwe, że problem jest bardziej złożony i głęboko zakorzeniony i niezbędne będzie wsparcie specjalisty. Możesz jednak pomóc sobie w budowaniu poczucia wartości każdego dnia.

• Kwestionuj negatywne myślenie

Być może Ty też masz w głowie ten nieprzyjemny głos, który utwierdza Cię w przekonaniu, że do niczego się nie nadajesz albo nikt Cię nie lubi. Aby zwiększyć swoje poczucie wartości, konieczne jest rzucenie wyzwania tym natrętnym myślom. Staraj się zauważać, kiedy się pojawiają i zamiast tego pomyśleć o tym, co w sobie lubisz czy co umiesz robić. Jeśli trudno Ci znaleźć takie pozytywy, stwórz listę – na przykład z pomocą bliskich Ci osób – i zawieś w widocznym dla Ciebie miejscu. Możesz spoglądać na nią zawsze, kiedy potrzebujesz sobie przypomnieć, że jesteś wartościową, godną szacunku i kompetentną osobą.

• Opiekuj się sobą

Może okazać się to sporym wyzwaniem, zwłaszcza, jeżeli jest w Tobie przekonanie, że na to nie zasługujesz. Możesz w to (jeszcze) nie wierzyć, ale jesteś wart* miłości, wsparcia, sprawiedliwego traktowania, szansy na wykorzystanie swojego potencjału.

Dbaj o zdrowe, smaczne jedzenie, wystarczającą ilość snu, sprawiaj sobie przyjemności – zaopiekowanie się sobą może wywoływać u Ciebie pewien opór. Możliwe, że musisz nauczyć się tego od podstaw – szczególnie, jeśli opiekunowie nie otoczyli Cię właściwą opieką w dzieciństwie. Nie zniechęcaj się i zastosuj technikę małych kroków, a nawet kroczków.

• Rozważ terapię

Terapia, zwłaszcza terapia poznawczo-behawioralna, potrafi być niezwykle efektywna w walce z niskim poczuciem wartości.

Jak już wspomnieliśmy, niskie poczucie własnej wartości może być związane z doświadczeniem traumy i/lub takimi chorobami, jak depresja czy zaburzenia lękowe. Zwłaszcza, jeśli wynika ono z trudnego dzieciństwa i zmagasz się z nim od wielu lat, potrzebna może być pomoc terapeuty. 

Skuteczna w tym zakresie potrafi być również, między innymi, terapia artystyczna. Wiele ćwiczeń możesz wykonać sam* w domu.

• Stawiaj granice

Bycie osobą asertywną i jasne stawianie granic nie oznacza, że jesteś egoistyczn*. To sposób okazywania sobie szacunku i zaopiekowania się sobą. Zasługujesz na to tak samo, jak każdy inny.

Nie bój się, że mówienie “nie” zepsuje Twoje relacje z bliskimi. Jeśli tak będzie, oznacza to, że taka relacja może nie być dla Ciebie zdrowa. Wspierające, zdrowe relacje oparte są na wzajemnym szacunku i respektowaniu granic.

• Stwórz sieć wsparcia

Właśnie – zdrowe relacje z innymi są niezwykle istotnym czynnikiem dla naszego zdrowia psychicznego i dobrobytu w ogóle. Ludzie, którzy szanują nas, nasze granice i opinie, wspierają i nie oceniają mogą nauczyć nas wiary w swoją wartość, godność i potencjał. Pielęgnuj te relacje, które są dla Ciebie dobre i nie bój się poprosić o pomoc.

Chcesz wiedzieć więcej?

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak zadbać o spokojne głowy swoich pracowników, skorzystaj z tego formularza lub napisz do nas maila: [email protected].

Jeśli uważasz, że dobrze byłoby mieć HearMe u Ciebie w pracy, wypełnij ten formularz.

Nie zapomnij śledzić nas na LinkedInie, Facebooku i Instagramie, aby dowiedzieć się, jak jeszcze wspierać zdrowie psychiczne pracowników. I jak dbać o swoje własne!

Disclaimer: Powyższy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi profesjonalnej porady medycznej.